De Boccaccio van Colard Mansion

Brugge, incunabel uitgegeven door Colard Mansion 1476
De Boccaccio, Museum of Fine Arts, Boston

De la ruyne (ruïne) des nobles hommes et femmes, ook wel de Boccaccio genaamd, was één van de hoogtepunten in Mansions werk.
De Florentijnse dichter- humanist Giovanni Boccaccio (1313—1375) schreef deze verhalenbundel in het Latijn. Mansion zag mogelijkheden in dit populaire werk en gebruikte de Franse vertaling van Laurent de Premierfait om er een monumentaal boek van te vervaadigen in 1476. 
Aanvankelijk wou Mansion zijn druk met geschilderde miniaturen illustreren, hij liet daarvoor witruimte vrij bij de hoofdstukken, maar blijkbaar is dit niet zo gelopen. Misschien was het te duur om gedrukte boeken met de hand te verluchten?

Mansion stapt over op een modern alternatief, in dit exemplaar gebruikt hij een prent, meer bepaald een gravure. Colard Mansion was de eerste die een gedrukt boek met gravures heeft geïllustreerd. Over de lotgevallen van beroemde mensen, is een verzameling van 56 biografieën van beroemde personen. Wat ze gemeen hebben, is dat ze allemaal ongelukkig eindigen nadat ze eerst veel succes hebben gehad.

Op deze afbeelding zie je Vrouwe Fortuna (staat symbool voor het lot en geluk) die ten strijde trekt tegen de Armoede (voorgesteld door de vrouw in het blauw). In een middeleeuws beeldverhaal tonen ze in één prent verschillende fases van het verhaal. Zo zie je drie keer Fortuna, de dame die het rad van fortuin in haar hand heeft en twee keer Armoede.

De oude fabel luidt dat Vrouwe Fortuna neerkijkt op Armoede en haar beledigt. Armoede laat zich niet doen en daagt Fortuna uit tot een gevecht. Met een tak wordt Fortuna afgerost. Op de achtergrond staat een middeleeuwse stad  afgebeeld. Zie je ook hoe fijn de illustrator de blaadjes en takjes heeft geschilderd? Je zou denken dat het hier om een middeleeuws handschrift gaat. Maar niets is minder waar.

Deze prent is een kopergravure (diepdruk) door het atelier van Mansion gemaakt. Ze wordt afzonderlijk gedrukt en is met de hand ingekleurd. Met een burijn graveert men in een koperen plaat een afbeelding. De prent heeft hij nadien in het boek gekleefd. De zwarte én rode tekst is gedrukt. Dit betekent dat het vel papier twee keer, eens met rode inkt en dan met zwarte inkt onder de drukpers moet. Ook de fijne rode lijntjes die net zoals bij een handschrift de bladspiegel bepalen, zijn gedrukt. De letters zijn tussen de lijntjes gedrukt. De initiaal of beginletter C is met fijne pentekeningen met de hand versierd.