Gemeenten hebben de mogelijkheid gekregen om allerlei inbreuken op hun reglementen en verordeningen zelf aan te pakken met gemeentelijke administratieve sancties (GAS). Dat kan zijn:
- een geldboete
- een tijdelijke of definitieve intrekking van een toelating
- een tijdelijke of definitieve sluiting van een inrichting
De gemeente legt die GAS-sancties via een administratieve procedure zelf op. Men moet dus niet voor strafvervolging naar het parket en de rechtbank stappen.
Overtredingen waarvoor je in Brugge een GAS-boete kan krijgen:
In Brugge worden GAS-boetes in eerste instantie en veelal gebruikt tegen inbreuken op het reglement afval en openbare netheid. Meer specifiek gaat het dan om onderstaande feiten:
- achterlaten zwerfvuil
- sluikstorten
- foutief aanbieden afval
- organiseren afvalophaling zonder vergunning
- achterlaten hondenpoep
- wildplassen
- ...
Er zijn ook GAS-boetes tegen ongeoorloofd aanklampen van voorbijgangers aan handelszaken (zie de artikelen 6bis en 7 van de verordening op het gebruik van de openbare weg).
Nieuw sinds 2016 zijn de administratieve sancties voor overtredingen op het reglement tot bepaling van de sluitingsuren van vestigingseenheden van kleinhandel op het grondgebied Brugge. Dit reglement is in werking getreden op 1 juli 2016. Dag- en nachtwinkels die zich niet aan de sluitingsuren houden, die werden bepaald in het reglement, kunnen ook een GAS-boete krijgen (of bij meerdere overtredingen een andere administratieve sanctie opgelegd door het college).
In 2017 werd werk gemaakt van een Politieverordening op georganiseerde toeristische wandelingen. De verordening werd goedgekeurd in de gemeenteraad van 24 oktober 2017 en trad in werking op 1 januari 2018. De verordening heeft voor ogen de overlast door geleide toeristische wandelingen te beperken. Daarbij wordt vooral gedacht aan geluidsoverlast, beklimmen van straatmeubilair, voorkomen van misleidende informatie voor toeristen (o.a. door gebruik van officiële logo’s, badges, toelating en vergunningen, …), enz.
Tot slot werd in de gemeenteraad van dinsdag 25 juni 2019 goedkeuring gegeven voor de uitbreiding van het aantal lokale reglementen die een beroep doen op de gemeentelijke administratieve sancties. Het gaat om overtredingen van één of meerdere bepalingen uit onderstaande reglementen (zolang er geen hogere wetgeving is die een sanctie voorziet):
- Politieverordening betreffende het zwemmen en baden in de waterlopen en vijvers, gelegen op het grondgebied van de stad Brugge (GR 11 februari 1985)
- Politieverordening inzake het betreden van het ijs op de openbare waterlopen en vijvers op het grondgebied van de Stad Brugge (GR 29 september 1998)
- Politieverordening inzake honden (GR 23 april 1996)
- Gemeentelijk reglement voor tijdelijke aanplakkingen op aanplakzuilen (GR 23 november 2009)
- Politieverordening betreffende het uitdelen van publiciteitsmiddelen, pamfletten, geschriften, strooibriefjes, reclamefolders, voorwerpen en dergelijke op de openbare weg of op het openbaar domein (GR 29 juni 1993)
- Politieverordening betreffende het gebruik van de openbare weg (GR 24 september 1985 en latere wijzigingen)
- Reglement betreffende horecaterrassen op het openbaar domein (GR 24 september 2019).
- Verordenende maatregelen terrassen ’t Zand en Vrijdagmarkt (GR 25 november 2019).
- Reglement voor het brengen van straatanimatie op het openbaar domein (GR 26 november 2007)
- Politieverordening betreffende de bestrijding van geluidshinder en de muziekactiviteiten niet ingedeeld volgens Vlarem (GR 17 december 2013)
- Reglement op het stallen van (brom)fietsen op het openbaar domein (GR 23 november 2009)
- Politieverordening op toeristische rondritten en excursies (GR 23 november 2015)
- Politieverordening op het varen en het inrichten van vaartochten of andere activiteiten op de waterlopen en vijvers onder beheer van de stad Brugge (GR 26 juni 2018)
- Politieverordening op het overnachten langsheen de openbare weg of op openbare plaatsen (GR 26 september 1989)
- Politieverordening met betrekking tot het strand en de duinen (GR 15 september 2015 en latere wijzigingen)
- Politieverordening betreffende de openbare speelterreinen (GR 18 december 2007)
- Politieverordening betreffende de stedelijke openbare groenzones en sportparken (GR 29 november 2010 en latere wijzigingen)
- Politieverordening op de begraafplaatsen en de lijkbezorging (GR 23 november 2015)
- Politieverordening betreffende het snoeien van de planten en bomen die boven de openbare weg hangen (GR 27 maart 1984)
- Politieverordening betreffende het vissen in de stadsreien en in de vijvers van de stedelijke domeinen (GR 27 januari 2004)
Procedure
De administratieve geldboete-procedure start met het vaststellen van de inbreuk in een bestuurlijk verslag (d.i. vergelijkbaar met een proces-verbaal) door de politie of andere daartoe gemachtigde stadsambtenaren.
Zij sturen dat verslag naar een van de twee stadsambtenaren die door de gemeenteraad zijn aangeduid als sanctieambtenaar.
De sanctieambtenaar verwittigt de overtreder van de vaststelling en geeft hem/haar de kans om zich schriftelijk en/of mondeling te verdedigen. Bijstand door een eigen advocaat is daarbij mogelijk.
Pas daarna beslist de sanctionerend ambtenaar of er effectief een geldboete wordt opgelegd en voor welk bedrag precies. De boete moet proportioneel zijn. Voor kleinere inbreuken moet een lichte geldboete normaal kunnen volstaan als signaal. Forsere boetebedragen zijn voor wie ernstiger over de schreef gaat of voor wie in herhaling valt. Het maximum is 350 euro.
Na de kennisgeving van de beslissing moet de opgelegde boete binnen twee maanden betaald worden. Bij niet-betaling kan het stadsbestuur desnoods via een gerechtsdeurwaarder tot invordering overgaan.
Beroepsmogelijkheid
Wie het niet eens is met de opgelegde boete, kan binnen een termijn van één maand tegen de beslissing van de sanctieambtenaar in beroep gaan bij de politierechtbank. Enkel daar, dus bijvoorbeeld niet bij het College van Burgemeester en Schepenen, ook niet bij de stedelijke ombudsman.
Toepassing ten aanzien van minderjarigen
Men kan dit soort boete krijgen vanaf 16 jaar. Voor de nog minderjarige 16- en 17-jarigen gelden wel enkele speciale regels.
Hun ouders worden bij de procedure betrokken en zij krijgen via de balie bijstand door een advocaat.
Er wordt een bemiddeling aangeboden om de minderjarige de kans te geven zijn/haar inbreuk (of de gevolgen ervan) op een of andere manier goed te maken. Bij een geslaagde bemiddeling zal de sanctieambtenaar daarmee rekening houden en een lagere of zelfs geen boete meer opleggen.
Voor minderjarigen bedraagt de boete ten hoogste 175 euro i.p.v. 350 euro. De ouders staan mee in voor de betaling ervan.
Voor minderjarigen is niet de politierechtbank, maar de jeugdrechtbank de beroepsinstantie.
Bedrag
Het maximum is 350 euro. Voor minderjarigen bedraagt de boete ten hoogste 175 euro.
Uitzonderingen
Voor minderjarigen is niet de politierechtbank, maar de jeugdrechtbank de beroepsinstantie.