
Musea Brugge beschikt momenteel niet over afzonderlijke ruimtes om tijdelijke tentoonstellingen te laten plaatsvinden. Daarom vinden deze steeds plaats in de ruimtes waarin ook de permanente collecties worden geëxposeerd en meestal in het grootste museum, het Groeningemuseum. De werken van de vaste collectie moeten dan veilig opgeborgen worden.
Het verplaatsen van deze kunstwerken houdt telkens risico’s in. Bovendien zijn de kunstwerken dan gedurende een bepaalde periode niet te bezichtigen door het grote publiek (dat dikwijls speciaal voor die werken, bijvoorbeeld de Vlaamse Primitieven, de musea bezoekt). De sluitingsperiodes voor en na de tijdelijke tentoonstellingen leiden ook tot inkomstenverlies.
Opportuniteit door aankoop van de gronden ex-KTA
Al jaren wordt hiervoor naar een oplossing gezocht. De aankoop van de voormalige KTA-site in de Jakobinessenstraat eind 2016 zorgde voor een deblokkering van het dossier. Op 3 juli 2017 besliste het college van burgemeester en schepenen om op die locatie een nieuwe tentoonstellingshal te bouwen.
De aangekochte grond heeft een oppervlakte van 6.772 m². Op de site bevindt zich de beschermde Kapel Onze-Lieve-Vrouw van Nazareth, het Passantenhuis en Magdalenagasthuis, goed voor een oppervlakte van 582 m². Hiervoor kan de stad een duurzaam plan voor renovatie ontwikkelen, dat los staat van het vooropgestelde nieuwbouwproject, maar parallel kan verlopen.
Ambities en doelstellingen van het project
Er zijn vier kernambities waaraan de nieuwe infrastructuur moet voldoen:
- De nieuwe tentoonstellingssite moet voldoen aan internationale bewaar- en beveiligingsnormen én moet een nieuwe en aantrekkelijke publieke uitstraling geven aan Musea Brugge.
- Een meerwaarde creëren voor de Bruggeling door een diversifiëring van het culturele aanbod.
- De site wordt één van de belangrijkste plekken in Brugge voor kunst- en cultuureducatie. Naast ‘typische Brugse tentoonstellingen’ (met collecties uit het Brugs erfgoed) zal er ook plaats zijn voor ambitieuze exposities op internationaal niveau.
- Comfort voor de bezoeker en optimale accommodatie voor de museale werking staan voorop. Doelstelling is de maximale exploitatie van het gebouw met een aantrekkelijke programmatie, elke dag van het jaar.
De tentoonstellingshal moet een architecturaal hoogstaand en kwalitatief gebouw zijn met bijbehorende omgevingsaanleg die in de praktijk zo harmonieus mogelijk aansluit bij de bestaande omgeving.
Op vlak van duurzaamheid moet de site een referentieproject worden. Rationeel energieverbruik, het doelmatig en niet overbodig aanwenden van energie en de keuze voor het gebruik van ecologisch verantwoorde bouwmaterialen zijn essentiële uitgangspunten.
Toegankelijkheid is ook een zeer belangrijk aspect: de publieks- en personeelsruimtes moeten maximaal toegankelijk zijn voor rolstoelgebruikers of personen met een fysieke beperking.
Aanpak van de projectsite
Het projectgebied bestaat uit twee evenwaardige parallelle deeltrajecten:
- De restauratie van de beschermde Kapel Onze-Lieve-Vrouw van Nazareth en Magdalenagasthuis.
Aangezien deze gebouwen in slechte staat zijn, dringen infrastructurele instandhoudingswerkzaamheden zich op. Naast deze dringende werken wordt een beheersplan opgemaakt om de renovatiewerkzaamheden in kaart te brengen. Dit beheersplan moet leiden tot een restauratiedossier, en uiteindelijk tot de start van de renovatiewerken. Vermoedelijke aanvangsdatum: 2020.
- De overige gronden (waar de voormalige schoolgebouwen staan) waarop het nieuwbouwproject van Musea Brugge gerealiseerd zal worden.
Dit nieuwbouwproject moet plaats bieden aan een tentoonstellingsruimte (2.300 m²), verdeeld over twee ruimtes: een kleinere zaal (800 m²) en een grotere zaal (1.500 m²). Hierbij moet ook rekening gehouden worden met de bouw van een auditorium voor 250 personen. Daarnaast moet het project ook plaats bieden voor een polyvalente educatieve ruimte en faciliteiten voor kunstwerken en werkruimtes.
Sloop voormalige schoolgebouwen
De voormalige schoolgebouwen zijn in slechte staat. Bedoeling is om in 2018 over te gaan tot de sloop ervan, en niet te wachten op de uitvoering van het nieuwbouwproject. Na de sloop kan Raakvlak starten aan het nodige archeologisch onderzoek.
Design & Build
Om dit nieuwbouwproject te realiseren wordt net zoals bij het project van de beurssite gekozen voor een ‘design & build’-formule. Dit betekent dat er een procedure wordt doorlopen waarbij finaal zal gekozen worden voor een team bestaande uit minstens een ontwikkelaar, een architect en een aannemer.
De keuze van een ontwerp impliceert via deze procedure de effectieve en onmiddellijke realisatie, na het verkrijgen van een bouwvergunning. Ook de kostprijs kan op deze manier beter bewaakt worden. Tot slot is het ook mogelijk om het project gedurende de procedure, tot op een bepaald moment, zelf mee vorm te geven.
De effectieve bouw kan dan van start gaan in 2019/2020. Voor de bouw rekent Stad Brugge op een bouwbudget van 28.500.000 euro (incl. erelonen en BTW). Dit is een voorlopig bedrag dat verfijnd zal worden naarmate het dossier verder uitgewerkt wordt.
Samenstelling jury
De beoordelingscommissie (de gangbare benaming voor de ‘jury’) zal bestaan uit stemgerechtigde leden waaronder bOb Van Reeth – architect en voorzitter, Leo Van Broeck – Vlaams bouwmeester, Asli Cicek – architect, Till-Holger Borchert – directeur Musea Brugge, Burgemeester, schepenen en Chris Dercon – directeur van het Berlijnse stadstheater Volksbühne.